Co musisz wiedzieć o glutenie

Co musisz wiedzieć o glutenie?

O glutenie wiele się słyszy, odstawienie glutenu jest przecież super, warto to zrobić, bo… (tysiąc dziwnych powodów). Czy jednak rzeczywiście warto? Co musisz wiedzieć o glutenie, zanim podejmiesz jakiekolwiek działanie?

Co to jest gluten?

Śmiercionośny gluten to grupa białek zbóż. Głównie gliadyn i glutenin pochodzących z pszenicy. W życie natomiast znajdziemy sekaliny, w jęczmieniu hordeiny i w osie aweniny. Gluten jest ceniony w piekarnictwie ze względu na właściwości, które nadaje- sprawia, że ciasto staje się lepkie i elastyczne.

Jakie są objawy nadwrażliwości na gluten?

Osoby nadwrażliwe na gluten to głownie dorosłe kobiety. Występujące objawy dotyczą przewodu pokarmowego- pojawiają się wzdęcia, biegunki czy bóle brzucha, ale również bóle głowy, bóle stawów i mięsni, uczucie splatania, niepokoju. Na szczęście te objawy mijają po przejściu na dietę bezglutenową. Niektóre osoby zgłaszały również refluks żołądkowo-przełykowy, afty w jamie ustnej, skórne wysypki, drętwienia rąk i nóg oraz niedokrwistość.

Kto jest nadwrażliwy?

Przeprowadzono badanie, z którego wynikało, że 30% osób z zespołem jelita drażliwego ma również nadwrażliwość na gluten, u 80% z nich występowały dodatkowe nietolerancje pokarmowe. Szacunkowe wartości mówią o tym, że 5% ogólnej populacji cierpi na nadwrażliwość na gluten. Okazuje się również, że tylko co 4 osoba, która sama się zdiagnozowała rzeczywiści nie toleruje glutenu. W samej Australii na 1 osobę z celiakią przypada 20 osób spożywających produkty bezglutenowe z wyboru. W Stanach Zjednoczonych produkty bezglutenowe kupuje co 5ta osoba.

Czy mimo braku rozpoznania warto przejść na dietę bezglutenową?

Warto tutaj wspomnieć, że objawy nietolerancji są mocno nieswoiste i nie muszą wynikać z nadwrażliwości na gluten. Bez przeprowadzenia badań i przejścia na dietę bezglutenową można wyciszyć objawy, ale niekoniecznie wymazać problem. Może się przecież okazać, że to nie nadwrażliwość, a celiakia. A to już jest bardziej złożona jednostka chorobowa. Nieleczona celiakia może przyczyniać się np. do problemów z zajściem czy donoszeniem ciąży.

Dopiero po wykluczeniu celiakii i alergii na pszenicę powinno się zastosować dietę bezglutenową. Zwykle to powoduje ustąpienie objawów żołądkowo-jelitowych oraz pozajelitowych, nie można jednak wykluczyć efektu placebo.

Poza glutenem, jako potencjalnie szkodliwy składnik uznano fruktany. Są to krótkołańcuchowe węglowodany, słabo wchłaniane. Określa się je FOODMAPs (fermentable oligo-di-monosaccharides and polyols). W jelicie grubym ulegają one fermentacji, czemu towarzyszy  wytwarzanie wodoru, dwutlenku węgla i metanu. Tłumaczy to powstawanie objawów takich jak wzdęcia, bóle brzucha, gazy i biegunki.

Co musisz wiedzieć o glutenie? Przede wszystkim to, że  zanim go odstawisz  warto się zbadać! Poszukaj przyczyny twoich dolegliwości, nie kieruj się opniną koleżanki, która „poczuła się lepiej” przechodząc na dietę bezglutenową. O tym dlaczego tak mogło być, pojawi się wkrótce film!

Przeczytaj też:
Jak czytać etykiety na produktach spożywczych?
Otyłość- czy mnie to dotyczy?


  • Kamil K. Hozyasz- Nieceliakalna nadwrażliwość na gluten (NCNG) – choroba ponownie odkryta
  • Marta Stępień, Paweł Bogdański- Nadwrażliwość na gluten — fakty i kontrowersje
  • Robyn Chutkan- Dobre bakterie
  • Natasha Campbell McBride- Zespół psychologiczno-jelitowy GASP